Czym jest Darknet?

Co to jest darknet?

Darknet znany również jako darkweb, to wyizolowana część Internetu, niewidoczna i niedostępna z poziomu tradycyjnych przeglądarek (takich jak Chrome, Safari czy Firefox) oraz popularnych wyszukiwarek, np. Google czy Bing. Często określany jest jako „ciemna strona Internetu”, a jego główną cechą jest anonimowość użytkowników oraz brak indeksowania zasobów.

Czym różni się darknet od deep webu?

Pojęcia darknet i deep web bywają mylone, choć oznaczają coś innego:

• Deep web (głęboka sieć) to wszystkie strony i treści, które nie są publicznie indeksowane – czyli m.in. wiadomości e-mail, konta bankowe, systemy logowania do platform SaaS, treści za paywallem i wewnętrzne panele CMS. To legalna, codziennie używana część Internetu.
• Darknet to podzbiór deep webu, do którego dostęp uzyskuje się wyłącznie przy użyciu specjalistycznego oprogramowania – najczęściej przeglądarki TOR. To właśnie tu użytkownicy mogą przebywać anonimowo, a wiele stron funkcjonuje pod domenami .onion.

Jak działa dostęp do darknetu?

Aby wejść do darknetu, nie wystarczy wpisać adres strony. Potrzebne są:

• Przeglądarka TOR (The Onion Router) – umożliwia dostęp do ukrytych zasobów, szyfrując dane i ukrywając IP.
• Znajomość konkretnych adresów – strony nie są dostępne przez standardowe wyszukiwarki. Istnieją specjalne katalogi i fora, które udostępniają listy aktywnych witryn.
• Czasem również narzędzia zwiększające bezpieczeństwo, takie jak VPN czy szyfrowane komunikatory.

Jak działa TOR?

TOR jest oprogramowaniem anonimizującym typu open source, które można pobrać bezpłatnie z oficjalnej strony twórców. Sposób działania tej przeglądarki jest inny niż w przypadku tradycyjnych sieci. W sieci TOR wiadomości przechodzą przez wiele warstw szyfrowania zanim trafią do miejsca docelowego.

Komunikaty przekazywane są przez „węzły”, którymi są inne komputery obsługiwane przez użytkowników systemu. Każdy węzeł zna tożsamość poprzedniego węzła i następnego, ale nie pozostałych w łańcuchu. Dlatego niezwykle trudno jest prześledzić całą drogę wiadomości lub ustalić, gdzie miała swój początek i kto ją wysłał.

Z tej dodatkowej ochrony korzystają zarówno osoby, które chcą ukryć swoje ślady w sieci WWW i ogólnie w Internecie – od aktywistów żyjących w reżimach autorytarnych po drobnych przestępców, a nawet terrorystów, jak i zwykli użytkownicy, dla których prywatność jest priorytetem.

Po co komu darknet?

Darknet nie jest z gruntu zły. Jego celem jest anonimowość, dlatego korzystają z niego m.in.:

• Aktywiści i dziennikarze, którzy publikują materiały z krajów objętych cenzurą.
• Demaskatorzy i sygnaliści (np. z organizacji WikiLeaks).
• Użytkownicy ceniący prywatność, np. osoby unikające śledzenia komercyjnego.
• Zwykli internauci poszukujący forów tematycznych lub niszowych treści bez reklam i skryptów śledzących.

Jednak to samo środowisko sprzyja również działalności przestępczej. Wchodząc do darknetu trzeba mieć świadomość, że korzysta się z niego na własną odpowiedzialność. Prawdopodobieństwo zetknięcia się z ceberprzestępcami jest w tej wirtualnej przestrzeni znacznie większe niż w przypadku powszechnie dostępnego Internetu, i łatwiej można paść ofiarą kradzieży lub wyłudzenia prywatnych danych.

Zagrożenia związane z darknetem

Mimo legalnych zastosowań, darknet bywa wykorzystywany do nielegalnych celów. Oto najważniejsze zagrożenia, o których trzeba wiedzieć:

Złośliwe oprogramowanie

• Ransomware – złośliwe aplikacje szyfrujące dane i żądające okupu. Ryzyko pobrania złośliwego oprogramowania z darkwebu jest wysokie, ponieważ trudno jest zweryfikować, czy dana witryna jest bezpieczna. Twoje urządzenie może zostać błyskawicznie zainfekowane wirusami, a Ty możesz stracić do niego dostęp.
• Botnety – sieć zainfekowanych i kontrolowanych zdalnie urządzeń, których można użyć do przeprowadzania ataków DDoS. W darknecie jest wielu hakerów, którzy faktycznie oferują botnety jako usługę dostępną za określoną cenę.
• Phishing i scam – fałszywe strony wyłudzające dane, często trudne do odróżnienia od oryginalnych. Ze względu na brak regulacji w tym obszarze internetu bardzo trudno jest zweryfikować autentyczność każdej odwiedzanej witryny. Oznacza to, że prawdopodobieństwo bycia oszukanym jest w darknecie znacznie większe. Możesz trafić na fałszywą stronę, która jest bliźniaczo podobna do tej, jaką chcesz odwiedzić, i nieumyślnie zainfekować swój telefon lub laptop złośliwym oprogramowaniem.

Nielegalna działalność

• Handel narkotykami, bronią, ludźmi
• Usługi hakerskie i zlecenia ataków na systemy
• Pranie pieniędzy i fałszerstwa
• Nielegalna pornografia i materiały zakazane przez prawo

Inne zagrożenia

• Utrata prywatnych danych – jeśli dane firmy lub użytkownika zostaną wykradzione (np. przez atak hakerski), mogą trafić na czarny rynek w darknecie.
• Handel nielegalnymi substancjami – ciemna sieć jest często wykorzystywana do sprzedaży i pozyskiwania narkotyków oraz innych nielegalnych substancji.
• Udostępnianie plików – pirackie oprogramowanie, filmy i inne pliki są powszechnie udostępniane w darkwebie.

Jak zwiększyć swoją ochronę w dark web?

Chociaż przeglądarka TOR zapewnia dobry poziom zabezpieczeń w darknecie, istnieją dodatkowe środki, które możesz podjąć, aby chronić swoją prywatność.

• Korzystaj z VPN – oprogramowanie VPN dodaje dodatkową warstwę szyfrowania do połączenia i zapobiega potencjalnym wyciekom danych w sieci TOR.
• Zainstaluj skaner antywirusowy – skaner antywirusowy będzie stale skanował urządzenie w poszukiwaniu zagrożeń zewnętrznych.
• Nie ujawniaj danych osobowych w ciemnej sieci – ujawnienie danych osobowych w dark webie naraża Cię na oszustwo lub kradzież danych.
• Unikaj klikania podejrzanych łączy lub pobierania plików w darknecie, ponieważ może to spowodować poważne konsekwencje.