Działalność nierejestrowana to świetny sposób na przetestowanie pomysłu biznesowego bez ponoszenia sporych kosztów związanych ze składkami społecznymi. W tym artykule znajdziesz najważniejsze aspekty związaną z tą formą aktywności gospodarczej, a także praktyczne odniesienia do prowadzenia sklepu internetowego w ramach tej formy działalności.

Spis treści

1. Czym jest działalność nierejestrowana
2. Działalność nierejestrowana a sklep internetowy
3. Działalność nierejestrowana 2024 – limity i inne wymagania
4. Ewidencja sprzedaży w działalności nierejestrowanej
5. Koszty w działalności nierejestrowanej
6. Podatki w działalności nierejestrowanej
7. Działalność nierejestrowana a ZUS
8. Udogodnienia i obowiązki w działalności nierejestrowanej
9. Podsumowanie

1. Czym jest działalność nierejestrowana

Działalność nierejestrowana (określana również jako działalność nierejestrowa lub działalność nieewidencjonowana) to drobna działalność zarobkowa, której ze względu na niskie przychody nie trzeba rejestrować jako firmy. Tym samym prowadzenie takiej działalności nie wymaga wpisania do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG). Ta forma aktywności gospodarczej ma wiele korzyści, jak choćby brak obowiązku płacenia składek ZUS czy uproszczone rozliczanie podatków. Jest szczególnie atrakcyjna dla osób chcących rozpocząć prowadzenie własnego biznesu.

W obiegu zamiennie stosuje się terminy „działalność nierejestrowana” oraz „działalność nierejestrowa”. W dalszej części artykułu też będę używał tych dwóch określeń.

Przepisy prawne wprowadzające działalność nierejestrowaną

Podstawę prawną istnienia działalności nierejestrowanej stanowi Ustawa z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, a dokładnie art. 5. ust. 1  tej ustawy, który brzmi:

Art. 5. 

1. Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. 

Źródło: Ustawa z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. 2018 poz. 646)

Aby dana aktywność została uznana za działalność nierejestrowaną musi spełniać cechy działalności gospodarczej wymienione w ww. ustawie, czyli:

  • być zorganizowana,
  • mieć charakter zarobkowy 
  • być prowadzona  w sposób ciągły i we własnym imieniu.

Co to oznacza w praktyce? Otóż poprzez spełnienie bądź ich niespełnienie można rozróżnić działalność nierejestrowaną np. od sprzedaży okazjonalnej. W przypadku tej drugiej zazwyczaj jest to sporadyczna a nawet jednorazowa sprzedaż. Najczęściej dotyczy rzeczy z majątku prywatnego np. ubrań, książek, różnego rodzaju sprzętów. Gdy już czegoś nie potrzebujemy, a jest to rzecz, która może jeszcze komuś  posłużyć, to możemy ją w łatwy sposób sprzedać w internecie. Prawie zawsze na takiej sprzedaży się nie zarabia. Wówczas mówimy o sprzedaży okazjonalnej.

Z kolei działalność nierejestrowa jest namiastką działalności gospodarczej. Wykonywana jest w sposób zorganizowany, regularny i ciągły. I tutaj dobrym przykładem są osoby, które regularnie sprzedają w internecie rzeczy, które np. wcześniej zakupiły od innych osób lub second handzie. Charakterystyka tej działalność sprawia, że będzie to już aktywność, którą można wykonywać właśnie w formie działalności nierejestrowanej.

Sprzedawanie przez internet

Jeśli myślisz o takiej działalności w kontekście sprzedawania przez internet, najlepszym sposobem będzie tutaj założenie sklepu internetowego. Na szczęście obecne na rynku rozwiązania sprawiają, że nie musisz znać się na technikaliach, nie musisz być programistą czy grafikiem, aby założyć i prowadzić własny sklep internetowy. Takim rozwiązaniem jest właśnie nasza platforma sklepowa _Stores, z której możesz skorzystać w ramach działalności nierejestrowanej. Dostosowaliśmy ją do tego typu działalności zarówno jeśli chodzi o funkcje, jak i niezbędne dokumenty prawne prawne, takie jak Polityka prywatności czy Regulamin sklepu. Pakiet tych dokumentów klienci _Stores otrzymują bezpłatnie. 

Jeśli myślisz o założeniu sklepu internetowego w ramach działalności nierejestrowanej, to polecam Ci ten e-book:

Gdzie zgłosić działalność nierejestrowaną?

Działalności nierejestrowanej nie musisz zgłaszać ani rejestrować w:

  • Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG), 
  • Głównym Urzędzie Statystycznym,
  • Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS),
  • urzędzie skarbowym – z jednym wyjątkiem, tzn. kiedy podlegasz pod obowiązek płacenia podatku VAT lub obowiązek posiadania kasy fiskalnej. Szerzej na ten temat przeczytasz w dalszej części artykułu. 

Wynika to z faktu, że osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie jest przedsiębiorcą. Dzięki temu może korzystać z kilku korzyści:

  1. Nie płaci składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ani ubezpieczenia zdrowotne z tytułu działalności gospodarczej.
  2. Nie płaci okresowych (comiesięcznych albo kwartalnych) zaliczek na podatek dochodowy – rozlicza się raz w roku. 
  3. Nie musi płacić podatku VAT, ponieważ może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego (przychód z działalności nierejestrowej nie przekracza 200 tys. zł w skali roku) z wyjątkami, o których więcej przeczytasz w dalszej części artykułu. 
  4. Nie musi prowadzić skomplikowanej księgowości, wystarczy uproszczona ewidencja sprzedaży i ewentualnie ewidencja poniesionych kosztów.

W praktyce oznacza to, że już teraz możesz rozpocząć działalność nierejestrowaną i np. założyć sklep internetowy w Stores. Pamiętaj, że przez pierwsze 14 dni możesz korzystać z niego bezpłatnie. Jest to czas na przetestowanie rozwiązanie, poznanie jego funkcji, wprowadzenie produktów. W tym czasie możesz już też zacząć sprzedaż. Niczym nie ryzykujesz, a wiele możesz zyskać.

Chcę poznać _Stores
_Stores to platforma, na której szybko i łatwo postawisz własny sklep. Przekonaj się!

2. Działalność nierejestrowana a sklep internetowy

Jeśli myślisz o tym, aby w ramach działalności nierejestrowanej rozpocząć biznes online, to jednym z popularnych pomysłów jest założenie własnego sklepu internetowego. Dzisiejsza technologia daje ogromne możliwości w tym zakresie i dostarcza proste i łatwe w obsłudze rozwiązania, z którymi każdy sobie poradzi. Jednym z nich jest platforma sklepowa _Stores, która stworzyliśmy o osobach, które same siebie określają jako „nietechniczne”. Bo naprawdę nie musisz znać się na hostingu, serwerach, domenach i tysiącu innych rzeczy, aby założyć własny sklep internetowy. Przekonaj się, że sprzedawanie w internecie jest dla Ciebie. Sprawdź _Stores.

Działalność nierejestrowana to doskonały sposób na uruchomienie sklepu i jego rozwijanie. To także szansa na poznanie tego, jak od podszewki wygląda prowadzenie biznesu. Nie ryzykując dużych nakładów finansowych możesz przetestować swój pomysł na sklep. Nauczysz się poruszać w internecie, obsługiwać zamówienia i rozwijać swój sklep. 

Platforma _Stores powstała z misją, aby jak najbardziej ułatwić sprzedawanie przez internet osobom, którym chodzi po głowie założenie własnego sklepu, ale do tej pory obawiały się, że jest to trudne. Pokazujemy, że nie musi tak być, dlatego proponujemy łatwe w obsłudze narzędzie oraz pomoc naszych specjalistów z Zespołu Wsparcia.

W dalszej części artykułu poznasz szczegóły dotyczącej tej formy aktywności, a wyposażona lub wyposażony w tę wiedzę, odważ się i zacznij tworzyć własny biznes. Może będzie nim właśnie własny sklep. 

3. Działalność nierejestrowana 2024 – limity i inne wymagania 

Prowadzenie działalności bez rejestrowania jej jako firmy jest pewnego rodzaju wyjątkiem i ułatwieniem dla osób chcących spróbować swoich sił w biznesie. Aby móc z tego udogodnienia skorzystać trzeba spełnić opisane poniżej wymogi. 

Limit w działalności nierejestrowanej w 2024 roku

Limit przychodu przy działalności nierejestrowanej wynosi 75% kwoty minimalnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę. Od stycznia 2024 r. do czerwca 2024 r. kwota ta wynosi 4242 zł brutto a od 1 lipca 2024 r. wzrośnie do 4300 zł brutto. Oznacza to, że w 2024 roku ze względu na zmiany w wysokości minimalnej krajowej obowiązują dwa limity:

  • od stycznia do czerwca 2024 roku limit ten wynosi 3181,50 zł na miesiąc, 
  • a od lipca 2024 roku wyniesie 3225 zł na miesiąc

Co bardzo istotne limit dotyczy każdego miesiąca z osobna i w każdym z nich trzeba go pilnować. Niewykorzystany limit z jednego miesiąca nie przechodzi na kolejne. Trzymanie się w granicach limitu to jedno z większych wyzwań przy działalności nierejestrowanej, zwłaszcza przy biznesach sezonowych.

Z limitem tym wiążą się niezwykle ważne kwestie:

  1. Limit ten dotyczy przychodu należnego, czyli sumy kwot należnych. Są to należności, które osoba prowadząca działalność nierejestrowaną powinna otrzymać od swojego klienta w zamian za wykonane usługi lub dostarczone towary. Wlicza się je nawet jeśli nie zostały faktycznie otrzymane.
    Z kolei wyłączyć z tej sumy można jedynie wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.
  2. Wysokość limitu liczy się dla każdego miesiąca z osobna. Oznacza to, limitu trzeba pilnować w każdym jednym miesiącu. 
  3. Pamiętaj, że przychód to nie to samo co dochód. DOCHÓD = PRZYCHÓD – KOSZTY.

W przypadku prowadzenia sklepu internetowego przychodem należnym będzie suma sprzedaży towarów w danym miesiącu. Jeśli w swoim sklepie umożliwiasz płatność przy odbiorze, to decyduje data sprzedaży danego towaru, a nie data zapłaty przez klienta. Te daty mogą się różnić, jeśli oferujesz metodę płatności za pobraniem.
W sklepie możesz skonfigurować wygodne płatności elektroniczne i wtedy uzyskujesz zapłatę jeszcze zanim wyślesz towar Twojemu klientowi. Jest to bardzo wygodny i bezpieczny sposób płatności. 

Co się dzieje po przekroczeniu limitu przychodu?

Zgodnie z przepisami przekroczenie limitu powoduje, że działalność ta staje się działalnością gospodarczą, począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości limitu. A co za tym idzie trzeba złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Należy to zrobić w ciągu 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości. Mówiąc wprost – należy założyć firmę.

W związku z tym, że dotychczasowa działalność nierejestrowana staje się działalnością gospodarczą, to osoba ją prowadząca staje się przedsiębiorcą i traci udogodnienia, które do tej pory jej przysługiwały. Oznacza to, że oprócz zarejestrowania firmy z CEiDG musi zgłosić działalność w ZUS-e czy urzędzie skarbowym.  

Niewykonywanie działalności gospodarczej

Drugim warunkiem, który trzeba spełnić, aby móc prowadzić działalność nierejestrowaną jest wymóg niewykonywania działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy, czyli 5 lat. Zatem z prowadzenia działalności nierejestrowej mogą skorzystać osoby, które nigdy nie miały własnej firmy lub takie, które od co najmniej 5 lat nie wykonują działalności gospodarczej.

Bardzo ważny jest tutaj zapis „nie wykonują” ponieważ zawieszenie działalności gospodarczej na gruncie ww. przepisów uważane jest za jej niewykonywanie. W tym przypadku takie zawieszenie również musi trwać od co najmniej 60 miesięcy. 

Działalności wymagające zezwoleń i koncesji

Nie wszystkie rodzaje aktywności gospodarczej można prowadzić w ramach działalności nierejestrowej. Są grupy działalności, które można realizować jedynie w formie działalności gospodarczej. Należą do nich te, które:

  • wymagają zezwolenia, koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej,
  • zostały zdefiniowane w przepisach jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców.

Przykłady działalności gospodarczych, do których prowadzenia potrzebne jest zezwolenie, koncesja albo wpis do rejestru działalności regulowanej, to np.:

  • ochrona osób lub mienia
  • sprzedaż alkoholu
  • organizacja imprez turystycznych
  • usługi detektywistyczne
  • zbieranie odpadów.

Przykłady działalności, które z góry zdefiniowano jako działalność gospodarczą to np.:

  • pośrednictwo ubezpieczeniowe, w tym wykonywanie czynności agencyjnych (zgodnie z ustawą o dystrybucji ubezpieczeń)
  • usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych (zgodnie z ustawą o rachunkowości).

Więcej cennych informacji o działalnościach, które wymagają różnego rodzaju pozwoleń urzędowych znajdziesz w tym artykule

4. Ewidencja sprzedaży w działalności nierejestrowanej

Prowadząc działalność nierejestrowaną masz obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży. To ona będzie służyć do określania wysokości limitu przychodu, o którym była mowa powyżej. Pamiętaj, żeby pilnować tego limitu w każdym miesiącu, jeśli w dalszym ciągu chcesz działać w formie działalności nierejestrowanej. 

Co powinna zawierać ewidencja sprzedaży

Osoba prowadząca działalność nierejestrową musi prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży, która powinna zawierać sumaryczną kwotę uzyskanego przychodu należnego z danego dnia. Nie ma szczególnych wymogów formalnych co do sposobów prowadzenia takiej ewidencji.  Możesz to robić zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznie, na przykład w arkuszu kalkulacyjnym.

Sprzedając poprzez sklep internetowy masz ułatwioną sprawę, ponieważ w panelu administracyjnym znajdziesz informacje o wszystkich sprzedażach w danym dniu. Wystarczy, że będziesz je na bieżąco przenosić do swojej ewidencji sprzedaży 

W ewidencji zapisujesz sumaryczną kwotę sprzedaży za dany dzień, nie później niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym. Oznacza to, że po sprzedaniu towaru następnego dnia, nie możesz wpisywać sprzedaży z dnia poprzedniego.

Przepisy nie zawierają wskazań, jakie dokładnie elementy powinna zawierać uproszczona ewidencja sprzedaży. Zwykle są to takie dane jak:

  • liczba porządkowa,
  • data sprzedaży,
  • wartość sprzedaży,
  • wartość sprzedaży narastająco.

Nic nie stoi na przeszkodzie, aby w ewidencji zawrzeć również inne, dodatkowe informacje jak np. numer dowodu sprzedaży lub informacje o rodzaju transakcji. Do prowadzenia uproszczonej ewidencji nie potrzebujesz żadnych sformalizowanych druków. Najprostsza ewidencja sprzedaży może wyglądać tak jak poniższa tabela:

Lp.Data sprzedażyKwota sprzedażyKwota narastająco od początku miesiącaKwota narastająco od początku roku
1.02.01.2024300300300
2.03.01.20240300300
3.04.01.2018150450450

Jak prowadzić ewidencję sprzedaży

Przy prowadzeniu ewidencji sprzedaży w ramach działalności nierejestrowej przydadzą się poniższe zasady:

  1. Ewidencję musisz wypełniać na bieżąco, czyli każdego dnia miesiąca, w którym coś sprzedasz.
  2. W przypadku dni bez sprzedaży można postąpić na trzy sposoby:
    • pozostawić pustą rubrykę, 
    • pominąć ten dzień w swojej ewidencji,
    • wpisać zero (jest to dobra praktyka, która pozwala zachować porządek w dokumencie), 
  3. Jeśli w danym dniu będziesz mieć więcej niż jedną sprzedaż, to musisz je zsumować i w ewidencji wpisać sumę całej sprzedaży osiągniętej w tym dniu.

Ważne!
Jeśli ewidencję będziesz prowadzić w sposób nierzetelny lub nie będziesz jej w ogóle prowadzić, a na podstawie dokumentacji nie będzie możliwe ustalenie wartości sprzedaży. Wówczas organ podatkowy sam określi wartość sprzedaży opodatkowanej i ustali od niej kwotę podatku należnego.
Jeżeli nie będzie można określić przedmiotu opodatkowania, to kwota podatku zostanie ustalona na 22%.

Rachunki i faktury w działalności nierejestrowanej

Prowadząc działalność rejestrowaną na żądanie kupującego masz obowiązek wystawić mu rachunek. Rachunek taki powinien zawierać co najmniej dane wymienione poniżej:

  • numer kolejny
  • datę wystawienia
  • dane sprzedawcy i nabywcy
  • nazwę usługi
  • kwotę do zapłaty.

Przy działalności nierejestrowanej co do zasady jesteś zwolniona lub zwolniony z obowiązku wystawiania faktur. Jednak, podobnie jak w przypadku rachunku, musisz wystawić fakturę klientowi, który tego zażąda. A takie żądanie ma on prawo zgłosić w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym otrzymał towar lub usługę bądź przekazał całość lub część zapłaty.

Prawidłowo wystawiona przez Ciebie faktura powinna zawierać co najmniej takie elementy jak: 

  • datę wystawienia
  • numer kolejny
  • imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy
  • nazwę (rodzaj) towaru lub usługi
  • miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług
  • cenę jednostkową towaru lub usługi
  • kwotę należności ogółem.

Jako osoba prowadząca działalność nierejestrową wystarczy, że na rachunku lub fakturze podasz swoje imię i nazwisko. Nie musisz podawać numeru PESEL czy adresu zamieszkania.

Działalność nierejestrowana a kasa fiskalna

Częstym pytaniem jakie pojawia się w kontekście prowadzenia działalności nierejestrowanej jest kasa fiskalna. Czy jest ona obowiązkowa czy też nie? Co do zasady jeśli roczny obrót nie przekroczył w danym roku podatkowym 20 tys. zł (wysokość rocznych przychodów) to nie trzeba ewidencjonować sprzedaży na kasie fiskalnej. Tę wielkość stosuje się proporcjonalnie w przypadku rozpoczęcia działalności w trakcie trwania roku. Co istotne limit ten dotyczy jedynie sprzedaży na rzecz osób prywatnych oraz rolników ryczałtowych. Oznacza to, że nie wlicza się do niego np. wartości sprzedaży zrealizowanej na rzecz firm. PS: Dziękuję za zwrócenie na to uwagi w komentarzu.

Niestety istnieje lista towarów i usług, objętych obowiązkiem ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej. Tutaj nie ma znaczenia, że mieścisz się w rocznym limicie obrotu 20 tys. zł. Do grupy tej należą m.in. produkty i usługi wymienione poniżej:

Produkty:gaz płynny, części do silników spalinowych, nadwozia do pojazdów silnikowych, wyroby tytoniowe, napoje alkoholowe, perfumy i wody toaletowe, wyroby zawierające metale szlachetne.
Usługi:przewozu osób i ich bagażu podręcznego taksówkami, naprawy pojazdów silnikowych i motorowerów, doradztwa podatkowego, świadczone przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, fryzjerskie, kosmetyczne i kosmetologiczne.

Pełną listę znajdziesz w  § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 listopada 2023 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Jeśli przedmiot Twojej działalności dotyczy choćby jednej z wymienionych w rozporządzeniu pozycji, to nawet, jeśli zmieścisz się w limicie 20 tys. rocznego przychodu, to i tak podlegasz obowiązkowi używania kasy fiskalnej. 

Sklep internetowy a kasa fiskalna

No dobrze, ale biorąc pod uwagę maksymalny limit w działalności nierejestrowanej, to w ciągu roku można mieć przychód dużo większy niż 20 000 zł, bo 38 178 zł. Czy wtedy należy ewidencjonować sprzedaż na kasie fiskalnej? Z reguły tak, chociaż wyjątek może stanowić sprzedaż internetowa. 

W tym wypadku możesz być zwolnioną lub zwolnionym z obowiązkowej kasy fiskalnej, jeśli spełnisz łącznie te warunki:

  1. Prowadzisz wyłącznie sprzedażą wysyłkową, tzn. że wszystkie towary musisz wysyłać i nie możesz udostępniać klientom możliwości odbioru osobistego zakupionego towaru.
  2. Całość zapłaty musisz przyjmować na konto bankowe, a tytuł wpłaty powinien wskazywać na zakupiony towar.
  3. Prowadzisz ewidencję i posiadasz dowody potwierdzające zapłatę jednoznacznie wskazującą, jakiej konkretnie czynności dotyczyła dana transakcja i na czyją rzecz została ona dokonana.
  4. Nie sprzedajesz produktów, które są objęte obowiązkowym ewidencjonowaniem za pomocą kasy fiskalnej, czyli wymienionych kilka zdań powyżej. Szczegóły w § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 listopada 2023 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Dla przykładu jeśli prowadzisz sklep internetowy i spełniasz pierwsze trzy wymogi, ale sprzedajesz np. kosmetyki albo biżuterię z wykorzystaniem metali szlachetnych (np. srebra) to musisz rejestrować sprzedaż na kasie fiskalnej.

5. Koszty w działalności nierejestrowanej

Działalność nierejestrowana oczywiście może generować koszty. Mogą to być np. surowce, materiały czy półprodukty, z których powstają gotowe towary przeznaczone do sprzedaży. Koszty te należy udokumentować, za pomocą dowodów zakupów, które trzeba zbierać i przechowywać. Najbezpieczniej dla Ciebie, w kontekście ewentualnej kontroli, będzie jeśli na tych dowodach znajdują się Twoje dane, czyli: imię, nazwisko, miejsce zamieszkania. Koszty uzyskania przychodów rozpoznajesz kasowo, czyli w dacie, gdy rzeczywiście poniesiesz wydatek (dokonasz zapłaty).

Po odliczeniu kosztów od przychodu wyjdzie Ci, że albo będziesz mieć dochód (nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania), albo stratę (kiedy koszty przewyższają przychód). Jedną z tych wartości zapiszesz w odpowiedniej rubryce na deklaracji PIT-36, kiedy będziesz składać roczne zeznanie podatkowe. O podatkach w działalności nierejestrowej poczytasz w dalszej części artykułu.

6. Podatki w działalności nierejestrowanej

Prowadząc działalność nierejestrowaną musisz liczyć się z płaceniem podatków. Chodzi tutaj m.in. o podatek dochodowy, a także podatek VAT, z którego w większości przypadków można być zwolnionym, ale nie zawsze, o czym dowiesz się czytając dalej. 

Podatek dochodowy, czyli działalność nierejestrowana a PIT

Podatek dochodowy z działalności nierejestrowanej rozliczasz raz w roku – w zeznaniu rocznym PIT-36. Jest to ten sam dokument, w którym rozlicza się również przychody z umowy o pracę czy umów-zleceń lub umów o dzieło. Odpowiednie dane wpisujesz w rubryce „działalność nierejestrowana”, w której wykazujesz przychody, koszty, dochód i należny z tego tytułu podatek.

Uwaga!
Podatek oblicza się od kwoty dochodu, a nie przychodu, o którym trzeba pamiętać w ramach miesięcznego limitu, o którym była mowa na początku artykułu. Dla przykładu, jeśli w ciągu roku sprzedawałaś lub sprzedałeś w ramach działalności nierejestrowej towar lub usługi za 18 tys. złotych, a koszty ich wytworzenia wyniosły 8 tys złotych, to podatek zapłacisz od 10 tys. zł, czyli od osiągniętego dochodu. Ważne jest przy tym, aby gromadzić dokumenty, które poświadczają poniesienie tych kosztów.

Jak widzisz przy działalności nierejestrowanej nie masz obowiązku odprowadzania miesięcznych zaliczek na podatek – jak ma to miejsce w działalności gospodarczej. Rozliczasz podatki dopiero w zeznaniu rocznym, które należy złożyć do 30 kwietnia za rok poprzedni.

Działalność nierejestrowana a VAT

Co do zasady podatek VAT, czyli podatek od towarów i usług dotyczy zarówno sprzedawców, jak i kupujących, ponieważ jego wartość jest doliczana do wartości netto transakcji kupna-sprzedaży. 

Przy działalnościach niewielkich rozmiarów ich właściciele zazwyczaj korzystają ze zwolnienia z obowiązku bycia VAT-owcem. W ten sposób nie doliczają kwoty tego podatku do ceny swoich towarów i usług i są bardziej konkurencyjni. 

Również przy działalności nierejestrowej możesz skorzystać z takiego zwolnienia, bo przysługuje ono podatnikom, u których sprzedaż w roku poprzednim nie przekroczyła kwoty 200 tys. zł. rocznie. Jeśli dopiero rozpoczynasz działalność to ten limit dotyczy przewidywanej przez Ciebie wartości sprzedaży. Oczywiście tutaj też należy tę wartość obliczyć w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w danym roku.

I niestety podobnie jak przy zwolnieniu z kasy fiskalnej, również tutaj istnieje lista towarów i usług, przy których zwolnienie z VAT nie obowiązuje. 

Zwolnienie z VAT nie przysługuje jeśli:

sprzedajesz:

  • towary wymienione w załączniku nr 12 do ustawy o VAT (metale szlachetne i złom z nich, wyroby jubilerskie)

a przez internet towary, takie jak:

  • preparaty kosmetyczne i toaletowe
  • komputery, wyroby elektroniczne i optyczne
  • urządzenia elektryczne i nieelektryczny sprzęt gospodarstwa domowego
  • maszyny i urządzenia niesklasyfikowane gdzie indziej,
  • części do: pojazdów samochodowych, motocykli

świadczysz usługi:

  • prawnicze
  • w zakresie doradztwa (z wyjątkiem doradztwa rolniczego)
  • jubilerskie
  • ściągania długów, w tym factoringu

Jeśli Twoja działalność będzie dotyczyła któregoś z ww. obszarów, musisz zarejestrować się jako czynny podatnik VAT niezależnie od wartości sprzedaży. 

7. Działalność nierejestrowana a ZUS

Jednym z największych udogodnień w prowadzeniu działalności nierejestrowanej jest to, że nie musisz opłacać żadnych składek ZUS-owskich. A to właśnie te obciążenia są największym wyzwaniem dla osób startujących z własnym biznesem. 

Zgodnie z art. 5 ustawy Prawo przedsiębiorców działalność nierejestrowana nie jest działalnością gospodarczą, więc nie ma podstaw do odprowadzania obowiązkowych składek do ZUS.

8. Udogodnienia i obowiązki w działalności nierejestrowanej

W poniższej tabeli zebrałem dla Ciebie najważniejsze kwestie związane z jednej strony z ułatwieniami, a z drugiej z obowiązkami przy prowadzeniu działalności gospodarczej. 

Nie musiszMusisz
składać wniosku o wpis do CEIDGpilnować, aby nie przekroczyć miesięcznego limitu przychodu
uzyskiwać numeru NIP i REGON (uwaga na wyjątki)prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży, czyli spisywać kwoty przychodu uzyskanego w danym dniu
płacić składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ani składki zdrowotnej z tytułu działalności pozarolniczej (uwaga na wyjątki)rozliczać przychody z działalności nierejestrowej (po odliczeniu kosztów) w zeznaniu rocznym PIT-36, według skali podatkowej
odprowadzać zaliczek na PIT ani rozliczać go miesięcznie albo kwartalniewystawiać na żądanie drugiej strony rachunek albo fakturę, ewentualnie fakturę uproszczoną
płacić podatku VAT – obejmuje Cię zwolnienie podmiotowe (uwaga na wyjątki)respektować uprawnienia konsumenckie w relacjach ze swoimi klientami
prowadzić skomplikowanej rachunkowości

9. Podsumowanie

Decydując się na działalność rejestrowaną pamiętaj o limicie przychodów, w którym musisz się zmieścić. Nie jest on zbyt duży, a co za tym idzie, sprawdzą się tutaj pomysły, które nie wymagają dużych nakładów finansowych. Ten warunek będzie miał duży wpływ na rodzaj działalności w ramach działalności nierejestrowanej, aby była była opłacalna. 

działalność nierejestrowana a sklep z rękodziełem

W przypadku sklepu internetowego najlepiej sprawdzi się sprzedaż własnych produktów, np. rękodzieła. Są to towary, gdzie wartość powstaje wskutek Twojej. Dzięki pełnej kontroli nad produkcją możesz dość elastycznie ustalasz ceny, a tym samym swój zysk. Zupełnie inaczej sytuacja wygląda, kiedy w ramach działalności nierejestrowanej chcesz handlować produktami kupowanymi od innych czy w hurtowniach. Wtedy Twój realny zarobek to marża (różnica między ceną sprzedaży a ceną zakupu), a przychód należny to wszystko, co otrzymujesz od klientów. Przy wielkiej sprzedaży (a tak musi być, aby zmieścić się w limicie) zysk będzie niewielki.

Jeśli planujesz sprzedawać w swoim sklepie rękodzieło, to zapraszam Cię do pobrania naszego bezpłatnego e-booka Jak założyć e-sklep z rękodziełem.

Działalność nierejestrowana to dobry sposób na przetestowanie swojego pomysłu biznesowego w praktyce, w realnym środowisku biznesowym. Korzystając z wszelkich udogodnień, jakie daje ten sposób aktywności gospodarczej można też sprawdzić samego lub samą siebie w roli osoby prowadzącej biznes. A takim przedsięwzięciem może być np. założenie własnego sklepu internetowego. Jeśli chcesz uruchomić swoją działalność nierejestrowaną sprzedając w internecie, to chętnie Ci w tym pomożemy.

Łukasz Badziak cyber folks
>
Łukasz Badziak
Projektant treści tekstowych i graficznych, marketingowiec, PR-owiec – w zależności od potrzeby. Majsterkowicz oraz entuzjasta odnawiania starych mebli.

12 odpowiedzi do "Działalność nierejestrowana 2024 – kompendium wiedzy na start"

  1. Wiktor pisze:

    rzeczowy artykuł, nie znalazłem w nim tylko form działalności które można prowadzić

    1. Łukasz Badziak pisze:

      W przeciwieństwie do działalności gospodarczej (gdzie są różne formy jej prowadzenia, jak np. jednoosobowa działalność gospodarcza, spółka jawna czy spółka z o.o.) w działalności nierejestrowanej nie ma takich form. Prowadzi się aktywność gospodarczą po prostu w ramach działalności nierejestrowanej jako takiej. Mam nadzieję, że odpowiedziałem na Twoją wątpliwość 🙂

  2. Marzena pisze:

    Ja chcę sprzedawać biżuterię srebrną przez internet. Jak mam ogarnąć płatność odaktu i VAT-u? Jakieś deklaracje trtzeba składac?

    1. Łukasz Badziak pisze:

      Tak, w przypadku sprzedaży biżuterii srebrnej lub tylko zawierającej srebrne elementy, trzeba zarejestrować się jako czynny podatnik VAT. Trzeba to zrobić zarówno w przypadku działalności nierejestrowanej, jak i działalności gospodarczej.

      W tym celu należy dokonać zgłoszenia w urzędzie skarbowym właściwym dla wykonywania działalności. Tam należy złożyć druk VAT-R – przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej, czyli pierwszej sprzedaży.
      Warto przy tym pamiętać, że jeśli nie posiada się numeru NIP (bo do tej pory w rozliczeniach podatkowych posługiwało się numerem PESEL) to również trzeba będzie wystąpić o nadanie NIP-u. Robi się to poprzez złożenie druku NIP-7, który można złożyć razem z drukiem VAT-R.

      Bycie czynnych podatnikiem VAT rodzi też dalsze konsekwencje i obowiązki, takie jak np. konieczność posiadania kasy fiskalnej – bez względu na wysokość obrotu.

      To jest taka ogólna informacja. Po szczegółowe informacje najlepiej udać się do prawnika lub doradcy podatkowego.

  3. Michał pisze:

    Chcę założyć małą wypożyczalnie sprzętu ogrodniczego i budowlanego. Czy można to zrobić jako działalność internetową? Jeżeli tak to jakie są obowiązki???

    1. Łukasz Badziak pisze:

      Wypożyczalnię można prowadzić na platformie internetowej, w tym również w formie działalności nierejestrowanej. Najważniejszym obowiązkiem przy tym jest przygotowanie i opublikowanie na stronie wypożyczalni „Regulaminu wypożyczalni internetowej”, który będzie określał zasady zawierania umów najmu wypożyczanych przedmiotów. W sprawie sporządzenia takiego regulaminu oraz uzyskania szczegółowych informacji najlepiej skontaktować się z kancelarią prawną, która specjalizuje się w tego typu dokumentach.

  4. Margaret pisze:

    Czy jakiś urząd wystawi mi dokument że prowadzę działalność nierejestrowana czym mam się okazać w razie jakiejś kontroli chcę sprzedawać stacjonarnie figurki do ogrodu które zakupię u producenta.

    1. Łukasz Badziak pisze:

      Działalności nierejestrowanej nigdzie się nie rejestruje, więc trudno mi wskazać urząd, który wystawi taki dokument. Kontrole działalności nierejestrowanych może przeprowadzać: urząd skarbowy, Urząd Ochrony Danych Osobowych, ZUS oraz sanepid. Warto zgłosić się bezpośrednio do tych urzędów i zapytać jakie dokumenty podlegają kontroli z ich strony.

  5. Justyna pisze:

    Czy pod działalność nierejestrowana mogę wynająć lokal usługowy?

    1. Łukasz Badziak pisze:

      Pisząc ten artykuł nie trafiłem na przepis, który by tego zakazywał. Kwestię tę warto skonsultować z prawnikiem lub doradcą podatkowym.

  6. Marce pisze:

    Obroty 20 000 zł mają błąd. Bo dotyczą na rzecz osob Fizycznych i rolników a nie sprzedazy ogółem, ludzie sprzedają też firmom. Więc obroty mogą być do max kwoty 75 proc mi imsl ej. Warto to poprawić. Oraz co z reklamie na przykład AdSense a takim typem działalności? To też warto poruszyć.

    1. Łukasz Badziak pisze:

      Dziękuję za zwrócenie uwagi. Doprecyzowałem informację jakiej sprzedaży dotyczy limit. Co do reklam AdSense to proszę o rozwinięcie, co konkretnie warto poruszyć.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie będzie opublikowany.

Polecane dla Ciebie

Szukasz dalej?