Polski Ład w praktyce — czym jest i co zmieni?

Od dłuższego czasu słyszymy o nim w mediach, ma znacząco wpłynąć na polską gospodarkę — Polski Ład. Politycy co rusz wypowiadają się na jego temat pochlebnie bądź nie. W zależności od ugrupowania komentującego mogłeś usłyszeć o korzyściach lub ryzykach związanych z nadchodzącymi zmianami. Dziś przedstawię Ci wszelkie aspekty tego zagadnienia, które będą dotyczyć Cię jako przedsiębiorcy.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Co to jest Polski Ład i na czym polega?
• Kiedy wchodzi w życie i jakie zmiany wprowadzi?
• Co oznacza dla przedsiębiorców?
• Polski Ład a składka zdrowotna,
• Polski Ład — kto straci, a kto zyska?
• Poznasz także praktyczne wskazówki oraz rady.

Co to jest Polski Ład i na czym polega?

Polski Ład to program społeczno-gospodarczy, który został zaproponowany przez obecną partię rządzącą. Jest niejako odpowiedzią na skutki pandemii koronawirusa, która odcisnęła piętno na współczesnej gospodarce. Nazywany przez polityków PiSu „wielkim planem inwestycyjnym dla Polski”, rzutuje na wiele obszarów życia Polaków. Politycy proponują obecnie aż 10 filarów Polskiego Ładu:

1. Plan na zdrowie
2. Uczciwa praca – godna płaca
3. Dekada rozwoju
4. Rodzina i dom w centrum życia
5. Polska – nasza ziemia
6. Przyjazna szkoła i kultura na nowy wiek
7. Dobry klimat dla firm
8. Czysta energia, czyste powietrze
9. CyberPoland 2025
10. Złota jesień życia

Jak sam zdążyłeś zauważyć, obszarów nowych regulacji jest wiele. Nazwy poszczególnych filarów programu są bardzo ogólne i niewiele mówią na temat nadchodzących zmian. Dziś skupię się więc na kwestiach dotyczących gospodarki, a w szczególności małych i średnich przedsiębiorców.

Kiedy Polski Ład wchodzi w życie?

Nie jest znana dokładna data wejścia w życie Polskiego Ładu w całości. Politycy partii rządzącej jednak wyraźnie zaznaczają, że zależy im na szybkim przebrnięciu przez cały proces legislacyjny. Wiadomo, jednak kiedy możesz spodziewać się rewolucji systemu podatkowego. 2 października Sejm przegłosował ustawę. Oznacza to, że zmiany podatkowe wejdą w życie 1 stycznia 2022 roku. 

Jakie zmiany wprowadzi Polski Ład? Znaczenie dla samozatrudnionych

Polski Ład nie jest szczególnie dobrą wiadomością dla samozatrudnionych. Dotyczy to w szczególności tych, których dochody znacznie odbiegają od obecnej średniej krajowej. W tym miejscu przytoczę słowa Tadeusza Kościńskiego, Ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej:

„Naszym celem jest wyrównanie szans na dobre życie między tymi, którzy zarabiają najwięcej i tymi, którzy zarabiają najmniej.”

Co to oznacza? Najprościej mówiąc, aby ktoś mógł zyskać, ktoś inny będzie musiał stracić. Polski Ład jest bardzo korzystnym rozwiązaniem dla pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, emerytów oraz rencistów. Uderza on jednak w przedsiębiorców. Potwierdza to komunikat resortu, z którego jasno wynika, że nadchodzące zmiany będą korzystne jedynie dla 40% osób posiadających działalność gospodarczą.

Polski Ład a jednoosobowa działalność gospodarcza

Najważniejsze zmiany w kontekście jednoosobowej działalności gospodarczej dotyczą oczywiście podatków. Zgodnie z założeniami zmieni się przede wszystkim kwota wolna od podatku. Ma ona wynosić aż 30 000 złotych. Dla przypomnienia obecnie jest to 8 000 złotych. Wzrośnie także próg skali podatkowej — z 85 528 na 120 000 złotych. Brzmi nieźle, prawda? Bezsprzecznie są to bardzo korzystne zmiany, które trudno skrytykować. Dzięki wspomnianym nowelizacjom znacznie zbliżymy się do zachodnioeuropejskich standardów. Na tym jednak kończą się dobre wiadomości.

Składka zdrowotna w Polskim Ładzie, czyli uderzenie w przedsiębiorców

Palącą kwestią okazała się składka zdrowotna. Aby dobrze wyjaśnić nachodzącą zmianę, przypomnę Ci, jak sytuacja wygląda obecnie. Składka zdrowotna wyliczana jest corocznie, a uzależniona jest od średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Co istotne, koszt ten jest stały i nie zmienia się w zależności od wysokości Twoich dochodów. W 2021 roku składka zdrowotna wynosi 381,81 złotych, jednak możliwe jest odliczenie 7,75 % podstawy wymiaru składki zdrowotnej od podatku (328,78 zł). W konsekwencji oznacza to, że w rzeczywistości płacisz 53,03 złotych.

Polski Ład zapowiada bardzo duże zmiany w tym zakresie. Zgodnie z założeniem programu możesz pożegnać się ze stałą kwotą składki zdrowotnej. Koniec także z korzystnym odliczaniem. Co do zasady, jej wysokość ma być uzależniona od Twojego dochodu. Tutaj jednak istotne okaże się, jaką formą opodatkowania się posługujesz.

WAŻNE
Wysokość nadchodzącej składki zdrowotnej w przypadku karty podatkowej uzależniona jest od minimalnego miesięcznego wynagrodzenia. Wiemy już, że od 2022 roku będzie wynosić ono 3 000 złotych, stąd też w tabeli pojawiła się kwota w wysokości 270 zł/mies. Pamiętaj, że jeżeli posługujesz się taką formą opodatkowania, to Twoja składka zdrowotna będzie rosła wraz z płacą minimalną. To samo dotyczy wysokości przeciętnego wynagrodzenia (istotnego przy ryczałcie), które zwiększa się wraz z tzw. najniższą krajową.

Polski Ład a składka zdrowotna w praktyce

Jak już z pewnością zauważyłeś, w przypadku karty podatkowej oraz ryczałtu sprawa jest dość jasna. Zdecydowana większość przedsiębiorców, a w szczególności tych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, posługuje się jednak skalą podatkową bądź podatkiem liniowym. Poniżej przedstawiam Ci wyliczenia, które dobrze obrazują czekające Cię zmiany.

Składka zdrowotna przy podatku liniowym

(Źródło: Składka zdrowotna a Polski Ład: podatek liniowy 19%, https://grantthornton.pl/publikacja/polski-lad-a-skladka-zdrowotna-kalkulacja-podatek-liniowy-i-skala-podatkowa/)

Składka zdrowotna przy skali podatkowej

(Źródło: Składka zdrowotna a Polski Ład: skala podatkowa, https://grantthornton.pl/publikacja/polski-lad-a-skladka-zdrowotna-kalkulacja-podatek-liniowy-i-skala-podatkowa/)

WAŻNE
Zmienia się również termin opłacania składki zdrowotnej. Dotychczas był on uzależniony od rodzaju prowadzonej działalności. W nowej rzeczywistości będziesz musiał uiszczać tę daninę do 20. dnia każdego miesiąca.

Test przedsiębiorcy w Polskim Ładzie

Zmiany dla przedsiębiorców w Polskim Ładzie nie kończą się niestety na podatkach. Z pewnością słyszałeś o pliku JPK_PKPIR. Najprościej mówiąc, to elektroniczna wersja księgi przychodów i rozchodów. Jeszcze do niedawna przedsiębiorca musiał przekazywać go jedynie na żądanie organu podatkowego. Od stycznia będziesz zobowiązany do wysyłania zarówno wspomnianego pliku, jak i pliku JPK_EST (ewidencja środków trwałych) w każdym miesiącu prowadzenia działalności.

Zmienią się także zasady wystawiania faktur. Każda z nich musi znaleźć się w Krajowym Systemie e-Faktur w formie ustandaryzowanego pliku. Będziesz posiadał swoje własne konto jako przedsiębiorca, za pośrednictwem którego będziesz wystawiał wszelkie faktury.

Powyższe zmiany można określić mianem testu przedsiębiorcy. Nowa rzeczywistość ma na celu weryfikację tzw. fikcyjnego samozatrudnienia. Ukaże to kto naprawdę owym przedsiębiorcą jest, a kto prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą dla samej optymalizacji podatkowej.

Polski Ład — kto straci, a kto zyska?

Nowy program społeczno-gospodarczy partii PiS jest bardzo korzystny dla tych, którzy zarabiają najniższą lub średnią krajową. Słowem, chodzi o osoby zatrudnione na umowę o pracę. Niemałe znaczenie ma tu wspomniana wcześniej większa kwota wolna od podatku oraz próg podatkowy. Jak mówią sami inicjatorzy nowej rzeczywistości, są to zmiany dedykowane dla klasy średniej. W tym miejscu przytoczę jednak trafne słowa byłej minister rozwoju i technologii Anny Korneckiej:

„Polski Ład to nieformalna likwidacja JDG w Polsce”.

Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą będą zmagać się z o wiele większą składką zdrowotną. Zmieniają się także zasady prowadzenia ewidencji, a także metodyka wystawiania faktur. Nie da się ukryć, że są to zmiany bardzo niekorzystne. Partia rządząca chce w ten sposób walczyć z tzw. fikcyjnym samozatrudnieniem.